دِلفی (Delphi) یا به تعبیری ویژوآل پاسکال – یک زبان برنامهنویسی است و بستری برای توسعه? نرمافزار که شرکت بورلند آن را تولید کرده است. این زبان، در بدو انتشار خود در سال ????، به عنوان یکی از نخستین ابزارهایی مطرح شد که از توسعه? نرمافزار بر مبنای متدولوژی RAD پشتیبانی میکردند؛ یعنی تولید و توسعه? سریع برنامههای کاربردی.
این نرم افزار بر مبنای پاسکال شیگرا بوده و از این زبان مشتق شده است. البته بورلند نسخهای از دلفی و سیپلاسپلاسبیلدر را برای لینوکس به نام کایلیکس (Kylix) ارائه کرد که مورد استقبال توسعه دهندگان نرمافزارهای لینوکس قرار نگرفت. نرمافزارهای دلفی در ابتدا به صورت مستقیم از کتابخانههای ویندوز و کتابخانه? مخصوص خود به نام VCL استفاده میکرد، اما پس از نسخه ? دلفی، امکانات استفاده از داتنت هم به آن اضافه شد. در حال حاضر میتوان دلفی را یکی از رایجترین زبانهای ممکن در ایران دانست.
زبانِ دلفی که پیشتر بنام پاسکال شیءگرا (-Pascal) خوانده میشد و برای طراحی نرمافزاهای تحت ویندوز به کار میرفت، امروزه چنان توسعه یافته است که برای تولید نرمافزارهای تحت سیستمعاملِ لینوکس و داتنت نیز به کار میآید. بیشترین کاربرد دلفی در طراحی برنامههای رومیزی و پایگاه دادهها است، اما به عنوان یک ابزارِ «چند- منظوره»، برای طراحی انواع گوناگونی از پروژههای نرمافزاری نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
دلفی ????
در اواخر سال ???? شرکت بورلند یک شرکت تابع با نام CodeGear را تاسیس کرد تا این شرکت بتواند تمام انرژی خود را صرف محیط های برنامهنویسی مشهور خود یعنی دلفی و سی++ بیلدر و… کند. بن اسمیت نام اولین مدیر CodeGear بود. شرکت بورلند نیز فعالیتهای خود را در زمینه Application Lifecycle Management ادامه میدهد. اولین محصول این شرکت، CodeGear Delphi 2007 هست که بسیاری از نقائص موجود در دلفی ???? از جمله سرعت پائین آن در این محصول برطرف شده است و بعد از دلفی ? میتوان از آن به عنوان محصولی مطمئن و قابل استفاده نام برد، هر چند که دلفی ???? هم محصولی کارامد هست. از دیگر محصولات CodeGear میتوان به Delphi 2007 For PHP اشاره کرد که تحول شگرفی در رابطه با استفاده از تکنولوژی Ajax در دلفی است.
پیاچپی (PHP) یکی از پر طرفدارترین زبانهای اسکریپتنویسی متن باز (Open Source) hsj، که بیشتر برای طراحی برنامههای سمت سرور در وبگاههای پویا (Dynamic) مورد استفاده قرار میگیرد. PHP مخفف PHP: Hypertext Preprocessor (پیشپردازنده فرامتن) میباشد. پیاچپی در سال ???? ایجاد شد. رسموس لردورف (Rasmus Lerdorf) ایجاد کننده اولیه آن بوده است ولی در طی زمان این زبان برنامهسازی، توسط سایر کارشناسان و برنامهنویسان تکمیل گردیده و به شکل کنونی آن درآمدهاست.
پیاچپی از زبانهای اسکریپتنویسی تحت وب است. ساختار این زبان بسیار شبیه زبان سی (C) و زبان برنامهنویسی پرل (Perl) میباشد. شکل پذیری فوق العاده آن و نیز همگونی با اغلب بانکهای اطلاعاتی از قبیل MySql قدرت آن را افزایش داده است.
مشهورترین نرمافزارهای(بسته های) ایجاد شده با پیاچپی عبارتاند از phpBB و PHPNukeو mybbو مدیاویکی (MediaWiki) (که این وبگاه با آن طراحی شده). پیاچپی میتواند جایگزینی برای زبانهای ASP.NET و JSP و Perl باشد.
سادگی استفاده از پیاچپی و شباهت آن به زبان سی و پرل (و از نسخه ? آن به جاوا) باعث شده که اغلب برنامه نویسان با تجربه در کوتاهترین زمان ممکن برنامههای کاملی را ایجاد کنند.
پیاچپی تنها یک زبان اسکریپتنویسی نیست و با استفاده از PHP-GTK میتوان برای طراحی برنامههای با ظاهر گرافیکی (GUI) و همچنین طراحی برنامههای خط فرمان شبیه پرل یا پایتون (Python) از آن استفاده کرد.
پیاچپی امکان استفاده از انواع مختلفی از پایگاههای داده را از جمله MySQL، اوراکل، IBM DB? ،Microsoft SQL Server ،PostgreSQL و SQLite با دستورهایی ساده فراهم میسازد.
پیاچ پی روی بیشتر سیستم عاملهای معروف از جمله لینوکس، یونیکس، ویندوز و Mac OSX و با اغلب کارگزارهای وب (Web Server) معروف، قابل اجراست